महाराष्ट्रासह जगाला शिवाजी महाराज जितके माहित झाले तितके संभाजी महाराज माहित नसल्याचं दुःख मनात कुठंतरी खटकत. अलीकडेच झी वाहिनीवरील डॉ. अमोल कोल्हे दिग्दर्शित "स्वराज्यरक्षक संभाजी" ह्या मालिकेने संभाजी महाराजांचा इतिहास जगाच्या हृदयात बसवण्याचा खूप मोठा प्रयत्न करतायेत आणि त्याला प्रेक्षकवर्गही तितकी दाद देताना दिसत आहेत. सरनौबत हंबीरमामा मोहितेंपासून ते अनेक स्वराज्य शिलेदार ह्या मालिकेतून जनमाणसांना समजताना दिसत आहेत.
आजपर्यंत संभाजी महाराजांवर अनेक नाटक, चित्रपट झालीत पण ह्यातून खऱ्या इतिहासाला कुठं तरी कात्री लावून, युवराज संभाजी राजांना बदनामीच्या चौकटीत बसवण्याचा प्रयत्न करण्यात आला. जन्मापासून ते मरेपर्यंत छोट्यामोठ्या अनेक अवहेलना भोगत असताना स्वराज्य आत्मसात करून स्वराज्यरक्षण करणारा राजा काळाच्या ओघात इतिहासाने समजूनच घेतला नाही.
जिजाऊंच्या छायाछ्त्राखाली वाढलेलं स्वराज्याचे दुसरे छत्रपती लहानपणापासूनच आपली लीलया दाखवत होते. वयाच्या चौदाव्या वर्षी बुद्धभूषणं नावाचा ग्रंथ लिहून तत्कालीन ज्ञानपंडितांना अवाक करणारे संभाजी राजांनी अजून दोन ग्रंथ लिहिलीत. इंग्रजी, उर्दू, डच सारख्या १४ भाषा येणारे भाषा पंडित संभाजी राजे. युद्धशास्रातील सर्व विद्या अल्पवयात पारंगत करून सुरतेवर स्वतःच्या हिमतीवर चाल करणारे युवराज संभाजी. योग्य न्यायनिवाडा करून कायद्यातील तरतुदींना योग्यवेळी अधोरेखित करून तत्कालीन कायदेपंडितांना विचारात पडणारे राजे संभाजी. लहान वयात जयसिंगराजांना बुद्धिबळात बुद्धिचातुर्य दाखवणारा बुद्धिमान राजा संभाजी. औरंगजेबाला त्याच्या दरबारात प्रतिउत्तर देऊन आपल्या राजपणाचा ठसा उमटवणारे सुज्ञ संभाजी राजे. जगाच्या पाठीवर एकही लढाई न हारता, स्वधर्माचं पालन करताना, छत्रपती शिवरायांचा पुत्र असल्याचं शौर्य असणारा राजा मरणाला सुद्धा हसत हसत हरवून गेला...
संभाजी महाराज उभ्या महाराष्ट्राला आणि जगाला समजायचा असेल तर स्वराज्यरक्षक संभाजी हि मालिका नक्कीच पाहावी आणि आपल्या मराठीपणाची खरी ओळख करून घ्यावी. अशा शूर राजाचा, स्वराज्याच्या दुसऱ्या छत्रपतींचा राज्यभिषेकाचा आजचा दिवस..
डॉ. प्रशांत शिरोडे ..
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा